کل نماهای صفحه

۱۳۸۹ دی ۶, دوشنبه

ارزيابي مقاومت رگه‌هاي اصلاحی چغندرقند نسبت به پوسيدگي ريزوکتونيايي ريشه و طوقه
Evaluation the resistance of sugar beet breeding lines to Rhizoctonia root and crown rot
حسن ابراهيمي كولایي1 ، سيدباقر محمودي2 ومهدی حسنی1 koulaee@Gmail.com
1- عضو هيئت علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي همدان
2- عضو هيئت علمي موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه بذر چغندرقند- كرج
چكيده
در مناطق عمده چغندرقندکاری، بيماري پوسيدگي ریزوکتونیایی ريشه و طوقه چغندرقند خسارت‌زا و از عوامل محدود کننده تولید به حساب می‌آید. استفاده از رقم‌های مقاوم موثرترين و در عين حال امن‌ترين روش اقتصادی و زيست محيطي براي کنترل این بيماري است. در این تحقیق برای تهیه ارقام مقاوم به بیماری، در سال اول 70 رگه خواهری (رگه‌های S2 یا خانواده‌های خواهری تنی) و در سال دوم 42 رگه خواهری انتخاب شده بر اساس نتایج سال اول، در برابر بیمارگر Rhizoctonia solani AG2-2 ارزیابی شدند. ارزيابي مقاومت در كرت‌هایی به ابعاد 2×1×1 متر در برابر جدايه‌اي با توان بيماري‌زايي بالا انجام شد. قبل از كشت کود حیوانی و کود شیمیایی اضافه شد و خاک كرت‌ها با متيل‌برومايد ضدعفوني گردید. آزمايش در قالب طرح بلوک‌هاي کامل تصادفي با 42 تیمار و دو تکرار اجرا شد. گياهان در مرحله رشد ده هفته‌اي توسط 6 تا 8 عدد بذر ذرت آلوده به قارچ عامل بیماری در ناحيه طوقه مايه‌زني شدند. كرت‌ها بلافاصله بعد از مايه‌زني آبیاری شدند. هشتاد روز پس از مايه‌زني، ریشه‌ها از خاک خارج شده و شدت آلودگي هر بوته با مقياس ا تا 9، که در آن مقیاس 1 بوته‌های سالم و 9 بوته‌های مرده بودند، محاسبه گردید. ميانگين شدت آلودگی بوته‌هاي هر کرت به عنوان شاخص بیماری آن کرت در نظر گرفته شد و مبنای مقایسه تیمارها بود. بر اساس نتایج مقایسه میانگین‌های دو ساله آزمایش و تجزیه خوشه‌ای، سه رگه از نظر مقاومت به عامل بیماری و 11 رگه از نظر شاخص برداشت نسبت به شاهد مقاوم (SB19) برتر بودند. بقیه رگه‌ها با شاهد مقاوم در یک گروه آماری قرار داشتند اما یکی از رگه‌ها شاخص بیماری بیشتری نسبت به شاهد مقاوم داشت.
آدرس:

http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/62313890103.pdf

۱۳۸۸ اردیبهشت ۲۶, شنبه

گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی 2

اصلاح گرده‌افشان‌هاي ديپلوئيد مقاوم به رايزوكتونيا
مجري مسئول: حسن ابراهيمي‌كولایي
مجريان : سید باقر محمودی، جمشید سلطانی، حمیدرضا ابراهیمیان، عادل پدرام
چکیده:
بيماري پوسيدگي ريشه و طوقه ناشي از Rhizoctonia solani AG-2-2 در مناطق عمده کشت چغندرقند از عوامل محدود کننده مي‌باشد. بهترين روش کاهش ميزان خسارت بيماري استفاده از ارقام مقاوم چغندرقند است. در راستاي تهيه رقم مقاوم اقدام به تهيه والد پدري مقاوم به اين بيماري شد. به اين منظور، در سال 1383، از ريشه‌هاي مقاوم يکي از اين ژرم‌پلاسم‌ها‌ پس از خودگشني بوته‌ها در كيج كاملاً ايزوله، 78 توده بذر(S1) تهيه شد. در سال 1384 هم زمان، بذر S2 و با تلاقي S1ها با يک نرعقيم، بذر هيبريد تهيه گرديد. در سال 1385، 68 هيبريد در چهار آزمايش به همراه سه شاهد داخلي و خارجي مقاوم در همدان، خراسان و کرج مقايسه عملکرد شدند. در همين سال، مقاومت S2ها نيز در شرايط ميکروپلات‌ ارزيابي گرديد. بر اساس نتايج مقايسه عملکرد و ارزيابي مقاومت، هيبريدهايي که عملکرد و مقاومت مناسب داشتند انتخاب و به همراه چهار شاهد مقاوم و يک شاهد حساس در مناطق همدان، کرج، اصفهان(در مزارع عاری از ریزوکتونیا)، خراسان و آذربايجان غربي (در مزارع آلوده به ريزوکتونيا و ريزومانيا) در دو آزمايش 20 رقمي مقايسه عملکرد شدند. همزمان درشرايط ميکروپلات‌ مجدداً مقاومت S2 هاي انتخابي نيز بررسي شد. بر اساس نتايج آزمايش‌هاي مقايسه عملكرد هيبريدها و ارزيابي مقاومت، 9 رگه S2 كه مقاومت بالایی داشتند و هيبريد آنها نيز عملکرد بالا داشتند، به عنوان بهترین گرده‌افشان‌ها انتخاب ‌شدند.

۱۳۸۷ آبان ۲۵, شنبه

30/04/1387
رقم مقاوم به بيماري پوسيدگي ريشه و طوقه چغندرقند معرفي شد

براي نخستين بار در كشور رقم مقاوم به بيماري پوسيدگي ريزوكتونيايي ريشه و طوقه چغندر قند توسط مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان همدان معرفي شد.
عضو هيات علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان همدان گفت: 30 درصد مزارع كشور به عامل بيماري پوسيدگي ريشه چغندر قند آلوده است كه مهمترين آنها ريزو كتونياست.
حسن ابراهيمي كولايي در گفت‌وگو با خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) افزود: سالانه به طور متوسط در 170 هكتار از زمين‌هايي كشاورزي به كشت چغندر قند اختصاص مي‌يابد كه خسارت ناشي از پوسيدگي ريشه بيش از 2000 هزار ميليارد ريال برآورد مي‌شود.
وي به واردات سالانه حدود 200 هزار واحد بذر چغندر قند مقاوم به بيماري‌ها به كشور اشاره كرد و ادامه داد: به ازاي هر 70 دلار و در مجموعه هر سال 14 ميليون دلار ارز از كشور خارج مي‌شود كه با تهيه و تكثير بذر مقاوم به بيماري‌ها از خروج ارز جلوگيري مي‌شود.
اين محقق خاطرنشان كرد: در حاليكه اغلب مناطق چغندركاري كشور به عامل اين بيماري آلوده‌اند تا به حال اين رقم لاين يا رقم مقاوم به اين بيماري در كشور تهيه نشده بود، همچنين گاهي خسارت اين بيماري به حدي است كه برخي از زارعان تمايلي به كشت چغندر قند ندارند.
وي اصلاح رقم‌هاي مقاوم به اين بيماري مناسب‌ترين، اقتصادي‌ترين و كارآمدترين روش كنترل اين بيماري عنوان كرد و گفت: مسووليت اصلاح رقم‌هاي مقاوم به پوسيدگي ريزو كتونيايي ريشه و طوقه چغندرقند از طرف موسسه اصلاح و تهيه بذر چغندر قند به مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان همدان واگذار شد.
ابراهيم كولايي اضافه كرد: در سال جاري اولين گرده افشان مقاوم به پوسيدگي ريزكتونيايي ريشه و طوقه چغندر قند در كشور تهيه شده و مراحل مقدماتي اين طرح تحقيقاتي در آزمايشگاه، گلخانه، كرت‌ها ايزوله و مزرعه انجام شد كه در نهايت هيبريدهاي تهيه شده به مدت دو سال در مزارع خراسان، كرج، آذربايجان غربي و همدان با شاهدهاي خارجي مقاوم و شاهدهاي داخلي مقايسه شوند.
عضو هيات علمي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان همدان اضافه كرد: اين رقم يك هيبريدمنوژرم بوده و نسبت به بيماري پوسيدگي ريزكتونيايي ريشه و طوقه چغندر مقاوم است.

info@aeea.ir
كليه حقوق اين سايت متعلق به انجمن علمي ترويج و آموزش كشاورزي ايران است
۱۳۸۶/۱۲/۰۱
معرفی رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند
موضوع: اختراعات-مخترعان

خلاصه: برای نخستین بار در کشور رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند توسط مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان معرفی شد.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان با اعلام این مطلب در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایانا گفت: عامل بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند قارچ ریزوکتونیا سولانی است و گروه آناستُموزی 2-2 آن بیشترین خسارت را در مناطق چغندرکاری به محصول وارد می­کند.
حسن ابراهیمی کولایی افزود: این قارچ به ریشه و طوقه چغندرقند در حال حجیم شدن حمله می­کند و باعث پوسیدگی خشک آن می­شود. همچنین این قارچ از جمله عوامل بیماریزاست که به علت خاکزی بودن و خسارت زدن در مرحله بلوغ چغندرقند به روشهای زراعی و شیمیایی (از جمله ضدعفونی بذر) قابل کنترل نیست.
وی با اشاره به اینکه 30 درصد مزارع کشور به عامل بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند (که مهمترین آنها ریزوکتونیاست) آلوده­اند، تصریح کرد: با توجه به اینکه سالانه به طور متوسط 170هزار هکتار چغندرقند در کشور کشت میشود، خسارت ناشی از آنها بیش از دو هزار میلیارد ریال برآورد می­شود.
ابراهیمی کولایی به واردات سالانه حدود 200 هزار واحد بذر چغندرقند مقاوم به بیماریها به کشور اشاره کرد و ادامه داد: به ازای هر واحد 70 دلار و در مجموع هر سال 14میلیون دلار ارز از کشور خارج می­شود. که با تهیه و تکثیر بذر مقاوم به بیماریها از خروج ارز جلوگیری می­شود.
این محقق خاطرنشان کرد: در حالیکه اغلب مناطق چغندرکاری کشور به عامل این بیماری آلوده­اند تا به حال لاین یا رقم مقاوم به این بیماری در کشور تهیه نشده بود. همچنین گاهی خسارت این بیماری به حدی است که برخی از زارعان تمایلی به کشت چغندرقند ندارند.
وی اصلاح رقمهای مقاوم به این بیماری، مناسبترین، اقتصادی ترین و کارآمدترین روش کنترل این بیماری عنوان کرد و گفت: در اوایل دهه 80 با شیوع بیماریهای چغندرقند ضرورت اصلاح رقمهای مقاوم به بیماریهای شایع کشور بیش از پیش احساس شد که در این جهت مسئولیت اصلاح رقمهای مقاوم به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند از طرف موسسه اصلاح و تهیه بذر چغندرقند به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان واگذار شد.
ابراهیمی کولایی با اعلام اینکه فعالیت برای تهیه رقم مقاوم از سال 1382 شروع و پس از سالها تلاش مستمر و همه جانبه در سال جاری اولین گرده افشان مقاوم به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند در کشور تهیه شد، افزود: مراحل مقدماتی این طرح تحقیقاتی در آزمایشگاه، گلخانه، کرتهای ایزوله و مزرعه انجام شد که در نهایت هیبریدهای تهیه شده به مدت دو سال در مزارع خراسان، کرج، آذربایجان غربی و همدان با شاهدهای خارجی مقاوم و شاهدهای داخلی مقایسه شدند.
وی یادآور شد: هیبریدهایی که عملکرد و عیار بالاتری داشتند انتخاب و همزمان مواد ژنتیکی در میکروپلاتهای ایزوله، که به این منظور ساخته شدند، نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفت و از هیبریدهای انتخابی بالا، آنهایی که مقاومتشان کم بود حذف و بقیه انتخاب شدند.
همچنین از بین مواد ژنتیکی مورد مقایسه لاینی که هیبرید آن عملکرد و عیار بالاتری داشت و نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند نیز مقاوم بود به عنوان اولین گرده افشان مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند انتخاب شد.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان اضافه کرد: این رقم یک هیبرید منوژرم بوده و نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند مقاوم است.
وی رکورد عملکرد رقم را 5/91 تن در هکتار با عیار 66/17 درصد ثبت شده که محصول قند در هکتار آن 1/16 تن در هکتار دانست و تصریح کرد: در آزمایش ترویجی که در استان کرمانشاه اجرا شد عملکرد این رقم 69 تن در هکتار با عیار 80/19 درصد بود. عملکرد این رقم علاوه بر مناطق غیرآلوده، در مناطقی که شدیداً به ریزوکتونیا و ریزومانیا آلوده بودند نیز همراه با شاهدهای مقاوم خارجی ارزیابی شد. در این مناطق تنشهای دیگر مثل شوری نیز وجود داشت با این وجود، این رقم عملکرد خوبی داشت. iana

مركز اطلاع رساني نخبگان علمي ايران
Iran Gifted & Talented Information Center
All Rights Reserved 2006

عضو هيات علمي مرکز تحقيقات کشاورزي همدان: رقم مقاوم به بيماري پوسيدگي ريشه و طوقه چغندرقند معرفي شد
http://www.sbsi.ir/khabarsbsi.asp?id=370اخبار سايت
براي نخستين بار در کشور رقم مقاوم به بيماري پوسيدگي ريزوکتونيايي ريشه و طوقه چغندر قند توسط مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان همدان معرفي شد. عضو هيات علمي مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان همدان گفت: 30 درصد مزارع کشور به عامل بيماري پوسيدگي ريشه چغندر قند آلوده است که مهمترين آنها ريزو کتونياست. حسن ابراهيمي کولايي در گفت‌وگو با خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) افزود: سالانه به طور متوسط در 170 هکتار از زمين‌هايي کشاورزي به کشت چغندر قند اختصاص مي‌يابد که خسارت ناشي از پوسيدگي ريشه بيش از 2000 هزار ميليارد ريال برآورد مي‌شود. وي به واردات سالانه حدود 200 هزار واحد بذر چغندر قند مقاوم به بيماري‌ها به کشور اشاره کرد و ادامه داد: به ازاي هر 70 دلار و در مجموعه هر سال 14 ميليون دلار ارز از کشور خارج مي‌شود که با تهيه و تکثير بذر مقاوم به بيماري‌ها از خروج ارز جلوگيري مي‌شود. اين محقق خاطرنشان کرد: در حاليکه اغلب مناطق چغندرکاري کشور به عامل اين بيماري آلوده‌اند تا به حال اين رقم لاين يا رقم مقاوم به اين بيماري در کشور تهيه نشده بود، همچنين گاهي خسارت اين بيماري به حدي است که برخي از زارعان تمايلي به کشت چغندر قند ندارند. وي اصلاح رقم‌هاي مقاوم به اين بيماري مناسب‌ترين، اقتصادي‌ترين و کارآمدترين روش کنترل اين بيماري عنوان کرد و گفت: مسووليت اصلاح رقم‌هاي مقاوم به پوسيدگي ريزو کتونيايي ريشه و طوقه چغندرقند از طرف موسسه اصلاح و تهيه بذر چغندر قند به مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان همدان واگذار شد. ابراهيمی کولايي اضافه کرد: در سال جاري اولين گرده افشان مقاوم به پوسيدگي ريزکتونيايي ريشه و طوقه چغندر قند در کشور تهيه شده و مراحل مقدماتي اين طرح تحقيقاتي در آزمايشگاه، گلخانه، کرت‌ها ايزوله و مزرعه انجام شد که در نهايت هيبريدهاي تهيه شده به مدت دو سال در مزارع خراسان، کرج، آذربايجان غربي و همدان با شاهدهاي خارجي مقاوم و شاهدهاي داخلي مقايسه شوند. عضو هيات علمي مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي استان همدان اضافه کرد: اين رقم يک هيبريدمنوژرم بوده و نسبت به بيماري پوسيدگي ريزکتونيايي ريشه و طوقه چغندر مقاوم است.
تاريخ خبر: 08/05/87
منبع: ISNA
كد خبر: 370

۱۳۸۷ مهر ۲۴, چهارشنبه

برای نخستین بار در کشور رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند تولید شد

معرفی رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند
برای نخستین بار در کشور رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند معرفی شد.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان با اعلام این مطلب در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایانا گفت: عامل بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند قارچ ریزوکتونیا سولانی است و گروه آناستُموزی 2-2 آن بیشترین خسارت را در مناطق چغندرکاری به محصول وارد می کند. حسن ابراهیمی کولایی افزود: این قارچ به ریشه و طوقه چغندرقند در حال حجیم شدن حمله می کند و باعث پوسیدگی خشک آن می شود. همچنین این قارچ از جمله عوامل بیماریزاست که به علت خاکزی بودن و خسارت زدن در مرحله بلوغ چغندرقند به روشهای زراعی و شیمیایی (از جمله ضدعفونی بذر) قابل کنترل نیست. وی با اشاره به اینکه 30 درصد مزارع کشور به عامل بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند (که مهمترین آنها ریزوکتونیاست) آلوده اند، تصریح کرد: با توجه به اینکه سالانه به طور متوسط 170هزار هکتار چغندرقند در کشور کشت میشود، خسارت ناشی از آنها بیش از دو هزار میلیارد ریال برآورد می شود. ابراهیمی کولایی به واردات سالانه حدود 200 هزار واحد بذر چغندرقند مقاوم به بیماریها به کشور اشاره کرد و ادامه داد: به ازای هر واحد 70 دلار و در مجموع هر سال 14میلیون دلار ارز از کشور خارج می شود. که با تهیه و تکثیر بذر مقاوم به بیماریها از خروج ارز جلوگیری می شود. این محقق خاطرنشان کرد: در حالیکه اغلب مناطق چغندرکاری کشور به عامل این بیماری آلوده اند تا به حال لاین یا رقم مقاوم به این بیماری در کشور تهیه نشده بود. همچنین گاهی خسارت این بیماری به حدی است که برخی از زارعان تمایلی به کشت چغندرقند ندارند. وی اصلاح رقمهای مقاوم به این بیماری، مناسبترین، اقتصادی ترین و کارآمدترین روش کنترل این بیماری عنوان کرد و گفت: در اوایل دهه 80 با شیوع بیماریهای چغندرقند ضرورت اصلاح رقمهای مقاوم به بیماریهای شایع کشور بیش از پیش احساس شد که در این جهت مسئولیت اصلاح رقمهای مقاوم به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند از طرف موسسه اصلاح و تهیه بذر چغندرقند به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان واگذار شد. ابراهیمی کولایی با اعلام اینکه فعالیت برای تهیه رقم مقاوم از سال 1382 شروع و پس از سالها تلاش مستمر و همه جانبه در سال جاری اولین گرده افشان مقاوم به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند در کشور تهیه شد، افزود: مراحل مقدماتی این طرح تحقیقاتی در آزمایشگاه، گلخانه، کرتهای ایزوله و مزرعه انجام شد که در نهایت هیبریدهای تهیه شده به مدت دو سال در مزارع خراسان، کرج، آذربایجان غربی و همدان با شاهدهای خارجی مقاوم و شاهدهای داخلی مقایسه شدند. وی یادآور شد: هیبریدهایی که عملکرد و عیار بالاتری داشتند انتخاب و همزمان مواد ژنتیکی در میکروپلاتهای ایزوله، که به این منظور ساخته شدند، نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفت و از هیبریدهای انتخابی بالا، آنهایی که مقاومتشان کم بود حذف و بقیه انتخاب شدند. همچنین از بین مواد ژنتیکی مورد مقایسه لاینی که هیبرید آن عملکرد و عیار بالاتری داشت و نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند نیز مقاوم بود به عنوان اولین گرده افشان مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند انتخاب شد. عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان اضافه کرد: این رقم یک هیبرید منوژرم بوده و نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند مقاوم است. وی رکورد عملکرد رقم را 5/91 تن در هکتار با عیار 66/17 درصد ثبت شده که محصول قند در هکتار آن 1/16 تن در هکتار دانست و تصریح کرد: در آزمایش ترویجی که در استان کرمانشاه اجرا شد عملکرد این رقم 69 تن در هکتار با عیار 80/19 درصد بود. عملکرد این رقم علاوه بر مناطق غیرآلوده، در مناطقی که شدیداً به ریزوکتونیا و ریزومانیا آلوده بودند نیز همراه با شاهدهای مقاوم خارجی ارزیابی شد. در این مناطق تنشهای دیگر مثل شوری نیز وجود داشت با این وجود، این رقم عملکرد خوبی داشت.
منبع:خبرگزاری کشاورزی ایران
سایر منابع در مورد این خبر:

۱۳۸۶ بهمن ۲۸, یکشنبه

معرفی رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند





برای نخستین بار در کشور صورت گرفت

معرفی رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند
خبرگزاري کشاورزي ايران - گروه پژوهش و تحقيقات :

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان با اعلام این مطلب در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایانا گفت: عامل بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند قارچ ریزوکتونیا سولانی است و گروه آناستُموزی 2-2 آن بیشترین خسارت را در مناطق چغندرکاری به محصول وارد می­کند.
حسن ابراهیمی کولایی افزود: این قارچ به ریشه و طوقه چغندرقند در حال حجیم شدن حمله می­کند و باعث پوسیدگی خشک آن می­شود. همچنین این قارچ از جمله عوامل بیماریزاست که به علت خاکزی بودن و خسارت زدن در مرحله بلوغ چغندرقند به روشهای زراعی و شیمیایی (از جمله ضدعفونی بذر) قابل کنترل نیست.
وی با اشاره به اینکه 30 درصد مزارع کشور به عامل بیماری پوسیدگی ریشه چغندرقند (که مهمترین آنها ریزوکتونیاست) آلوده­اند، تصریح کرد: با توجه به اینکه سالانه به طور متوسط 170هزار هکتار چغندرقند در کشور کشت میشود، خسارت ناشی از آنها بیش از دو هزار میلیارد ریال برآورد می­شود.
ابراهیمی کولایی به واردات سالانه حدود 200 هزار واحد بذر چغندرقند مقاوم به بیماریها به کشور اشاره کرد و ادامه داد: به ازای هر واحد 70 دلار و در مجموع هر سال 14میلیون دلار ارز از کشور خارج می­شود. که با تهیه و تکثیر بذر مقاوم به بیماریها از خروج ارز جلوگیری می­شود.
این محقق خاطرنشان کرد: در حالیکه اغلب مناطق چغندرکاری کشور به عامل این بیماری آلوده­اند تا به حال لاین یا رقم مقاوم به این بیماری در کشور تهیه نشده بود. همچنین گاهی خسارت این بیماری به حدی است که برخی از زارعان تمایلی به کشت چغندرقند ندارند.
وی اصلاح رقمهای مقاوم به این بیماری، مناسبترین، اقتصادی ترین و کارآمدترین روش کنترل این بیماری عنوان کرد و گفت: در اوایل دهه 80 با شیوع بیماریهای چغندرقند ضرورت اصلاح رقمهای مقاوم به بیماریهای شایع کشور بیش از پیش احساس شد که در این جهت مسئولیت اصلاح رقمهای مقاوم به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند از طرف موسسه اصلاح و تهیه بذر چغندرقند به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان واگذار شد.
ابراهیمی کولایی با اعلام اینکه فعالیت برای تهیه رقم مقاوم از سال 1382 شروع و پس از سالها تلاش مستمر و همه جانبه در سال جاری اولین گرده افشان مقاوم به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند در کشور تهیه شد، افزود: مراحل مقدماتی این طرح تحقیقاتی در آزمایشگاه، گلخانه، کرتهای ایزوله و مزرعه انجام شد که در نهایت هیبریدهای تهیه شده به مدت دو سال در مزارع خراسان، کرج، آذربایجان غربی و همدان با شاهدهای خارجی مقاوم و شاهدهای داخلی مقایسه شدند.
وی یادآور شد: هیبریدهایی که عملکرد و عیار بالاتری داشتند انتخاب و همزمان مواد ژنتیکی در میکروپلاتهای ایزوله، که به این منظور ساخته شدند، نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفت و از هیبریدهای انتخابی بالا، آنهایی که مقاومتشان کم بود حذف و بقیه انتخاب شدند.
همچنین از بین مواد ژنتیکی مورد مقایسه لاینی که هیبرید آن عملکرد و عیار بالاتری داشت و نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند نیز مقاوم بود به عنوان اولین گرده افشان مقاوم به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند انتخاب شد.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان اضافه کرد: این رقم یک هیبرید منوژرم بوده و نسبت به بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند مقاوم است.
وی رکورد عملکرد رقم را 5/91 تن در هکتار با عیار 66/17 درصد ثبت شده که محصول قند در هکتار آن 1/16 تن در هکتار دانست و تصریح کرد: در آزمایش ترویجی که در استان کرمانشاه اجرا شد عملکرد این رقم 69 تن در هکتار با عیار 80/19 درصد بود. عملکرد این رقم علاوه بر مناطق غیرآلوده، در مناطقی که شدیداً به ریزوکتونیا و ریزومانیا آلوده بودند نیز همراه با شاهدهای مقاوم خارجی ارزیابی شد. در این مناطق تنشهای دیگر مثل شوری نیز وجود داشت با این وجود، این رقم عملکرد خوبی داشت./